Duurzaamheid in de tomatenproductie – een praktijkvoorbeeld

Mitch Vermeiren is een van de zaakvoerders van Meer Fresh Products. Het bedrijf maakt deel uit van Tomeco, een samenwerkingsverband van zes Belgische tomatenproducenten met generatieslange ervaring, die elk over een eigen familiebedrijf beschikken. De producenten delen dezelfde waarden en bundelen hun krachten om authentieke 'Feel Good'-tomaten van de beste kwaliteit op een duurzame manier te produceren. De Coöperatie Hoogstraten is verantwoordelijk voor de marketing van de Tomeco-producten.

Mitch Vermeiren uit Hoogstraten, België, maakt deel uit van het managementteam van Meer Fresh Products.
Foto: ©VLAM

Brede selectie van kwaliteitsvolle tomaten

Vermeiren is praktisch opgegroeid tussen de tomaten. Zijn passie voor innovatie en duurzaam ondernemen wakkert hem elke dag aan. “Van oudsher lag onze focus op pruimtomaten. In de loop der jaren is ons portfolio uitgebreid met verschillende rassen, zoals de San Marzano - die onder de merknaam Thomasso verkrijgbaar is - maar ook de Coeur de Boeuf en verschillende trostomatenrassen die we op verzoek van klanten produceren. Sinds enkele jaren telen we ook de aardbeivormige, zoete cocktailtomaat 'Frieda' (de vroegere 'Sweetest Queen'). Ons kassenareaal, dat verspreid is over verschillende locaties, beslaat een totale oppervlakte van 80 hectare. De kassen zijn uitgerust met de modernste technologie,” zegt de directeur.

Duurzame innovatie als sleutel tot succes

Tijden veranderen snel en de ontwikkelingen zijn niet te stoppen. Dat weet Vermeiren maar al te goed. "Midden jaren '90 kozen we voor pruimtomaten. Dit heeft ons bedrijf sterke groei gebracht. Sinds 2015 produceren we ook tomaten met verlichting, zodat we onze klanten het hele jaar door betrouwbaar kunnen bedienen. Om duurzaamheidsredenen hebben we de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in de overstap naar LED-verlichting. De lampen scoren met een vijf keer langere levensduur en betere efficiëntie. Dit resulteert in een energiebesparing van 30 procent per kilogram tomaten. Bovendien is de LED-verlichting modulair ontworpen, zodat er met een op maat gemaakt lichtrecept ingespeeld kan worden op de behoeften van de tomatenplanten."

De combinatie van authenticiteit en duurzame innovatie is de sleutel tot succes. “Als telers hebben we maar één doel voor ogen: consumenten gezonde, verse en smaakvolle tomaten bieden met behoud van traditie in een moderne, economische omgeving. Het verkleinen van de ecologische voetafdruk is een topprioriteit. Of het nu gaat om precisiebemesting, efficiënt gebruik van energie en water, teeltinnovaties of geïntegreerde gewasbescherming, Tomeco zet zich in voor duurzaamheid in elke fase van de tomatenproductie. Alleen door onze tomaten in een duurzame en authentieke omgeving te produceren, kunnen we onze klanten 'Feel Good'-tomaten bieden. Om deze missie te vervullen, investeren we ook veel in onze medewerkers. Tevreden medewerkers dragen immers bij tot de kwaliteit van onze producten,” is Vermeiren stellig.

Gezonde, verse, smaakvolle tomaten zijn het kenmerk van Meer Fresh Products
Foto: ©VLAM

Efficiënt omgaan met energie en water

Energie is in alle opzichten een belangrijk aspect van het bedrijfsbeheer. "De warmtekrachtkoppeling (WKK) wordt vandaag de dag als belangrijkste energiebron in ons bedrijf gebruikt. Deze technologie stelt ons in staat om de warmte- en CO2-behoefte, die nodig is voor het groeiproces van onze tomatenplanten, op de meest energie-efficiënte manier te dekken. Door middel van energie-sharing, LED-groeilampen, e-boilers, zonnepanelen op het wateropvangbekken, biomassaverbranding en diepe geothermie zijn we goed gepositioneerd om ons energieverbruik te optimaliseren en duurzamer te maken. Dankzij ons 100 procent gesloten irrigatiesysteem is onze impact op waterbronnen ook zeer laag,” zegt Vermeiren.

Drijvende zonnepaneleninstallatie verbetert de waterkwaliteit

Op het gebied van regenwateropslag is de Tomeco-groep volledig zelfvoorzienend. Rondom de kassen van Meer Fresh Products zijn vijf opvangbekkens aangelegd met een opslagcapaciteit van 59.000 kubieke meter. Daarnaast werd enkele jaren geleden een drijvend ClickFloats-zonnepark met meer dan 2.000 zonnepanelen op het regenwaterbekken geïnstalleerd. Vermeiren legt uit: "Zonnepanelen op waterbekkens zijn rendabeler omdat ze door het water gekoeld worden; op daken daarentegen daalt de opbrengst aanzienlijk door de hitte. Bovendien voorkomen de drijvende zonnepanelen verdamping van het water en algengroei. De installatie is dus uiterst voordelig."

Win-win-oplossingen met naburige bedrijven

De Tomeco-groep is voortdurend op zoek naar oplossingen om in samenwerking met naburige bedrijven warmte, water en elektriciteit uit te wisselen en zo verspilling tegen te gaan. Vermeiren hierover: "Enkele jaren geleden zijn we als Meer Fresh Products gesprekken gestart met het vleesverwerkende bedrijf Comeco, dat een deel van de groene energie van de drijvende zonnepanelen afneemt. Concreet gaat het om 1.400 megawattuur per jaar, wat overeenkomt met het jaarlijkse verbruik van 400 gezinnen. Het condenswater uit onze warmtekrachtcentrale en het overstroomde regenwater in onze bekken is ook bestemd voor de vleesverwerker. Het gereinigde water uit het productieproces van Comeco stroomt vervolgens terug naar onze kassen, waar het wordt gebruikt voor de irrigatie van de planten. Het doel is om deze vorm van samenwerking ook op onze andere productielocaties vast te verankeren. Het zou zeer welkom zijn als dit model, dat tal van economische en klimatologische synergievoordelen biedt, ook in andere bedrijfstakken gerealiseerd zou kunnen worden."

Datagestuurde teelt voor optimale groei

De kassen van Meer Fresh Products zijn uitgerust met allerlei sensoren om onder andere het klimaat, de luchtvochtigheid, de watervoorziening, de voedingsstoffen en de gezondheid van de planten te monitoren. De gegevens worden verzameld, naar computers doorgestuurd en in grafieken en tabellen weergegeven. Op deze manier worden de planten continu gemonitord. Vermeiren gaat ervan uit dat datagestuurde productie in de toekomst de norm zal worden. Steeds weer wordt hem het voordeel van het gebruik van data duidelijk: "Aan de hand van data kan de ziektedruk precies worden gemonitord, geminimaliseerd en zelfs voorkomen. Als we op basis van de gegevens continu aanpassingen doorvoeren, kunnen we optimale groeicondities creëren. Hoe efficiënter de planten groeien, hoe gezonder ze uiteindelijk zijn. Het evenwicht van licht en vochtigheid, of de groeifases of stressfasen van de planten, moesten de producenten vroeger zelf in de gaten houden. Het spreekt voor zich dat technologie bij het monitoren op een teeltoppervlakte van 80 hectare zeer welkom is. Bovendien gebruiken we de gegevens ook voor teelt- en werkplanning, oogstprognoses, enzovoort. Naast de groene vingers speelt vakkennis uiteraard nog steeds een sleutelrol in het productieproces, maar met intelligent datamanagement verloopt alles veel efficiënter, duurzamer en veerkrachtiger. En deze trend zal in de toekomst alleen maar sterker worden", besluit Vermeiren.